Darmkanker
In Nederland wordt per jaar bij ongeveer 13.000 mensen de diagnose darmkanker gesteld. In de loop van je leven heb je een kans van 1 op 20 dat je darmkanker krijgt. Meestal ontstaat dat tussen de leeftijd van 50-75 jaar.
Darmkanker ontstaat vanuit een poliep, een soort bloemkool vormige uitstulping in de binnenkant van de darm. Meestal komt deze darmkanker voor in de dikke darm en wel de laatste 50 cm van de dikke darm. Er bestaan erfelijke vormen en ook risico factoren voor het ontstaan van dikke darmkanker zoals de consumptie van veel rood vlees, te weinig vezels en te weinig beweging, roken en overgewicht. Meestal merk je zeker in het begin niet veel van de aanwezigheid van darmkanker terwijl als je darmkanker in een vroeg stadium opereert je wel helemaal kan genezen. Het is daarom belangrijk mee te doen aan het bevolkingsonderzoek. Aangezien ook een voorstadium van darmkanker vaak al een beetje bloed wordt er bij zo’n bevolking onderzoek gekeken of er bloed in de ontlasting zit. In de nabije toekomst zal darmkanker vermoedelijk ook “geroken” kunnen worden in de uitademingslucht met behulp van een elektronische neus (Aeonose Company Zuthpen is ver met deze ontwikkeling). Dat zou mooi zijn want dan gaan vermoedelijk meer mensen meedoen en zullen ze mogelijk ook vaker dan de nu een keer per twee jaar getest worden. Nu doet ongeveer 70% van de mensen die een oproep voor de ontlasting-test krijgen mee.
Wat voor operaties zijn er voor darmkanker?
Als de poliep of darmkaker in een vroeg stadium is kan deze soms nog middels een colonoscopie worden verwijderd. Hierbij wordt een slang via de anus naar de poliep gebracht en wordt deze verwijderd. Als de darmkanker iets uitgebreider is wordt een operatie voorgesteld. Deze operatie vindt meestal plaats middels een kijkoperatie. Bij een kijkoperatie krijg je meestal 4 of 5 kleinere sneetjes in de buik waarvan eentje iets groter wordt gemaakt om de darmkanker te verwijderen. Soms kan zo’n kijkoperatie ook gedaan worden met de robot. Voor de patiënt lijkt dat geen extra voordelen te geven wel zit de chirurg tijdens deze operatie er comfortabeler bij.
Welke complicaties zijn er te verwachten bij een darmoperatie?
De vervelendste complicatie bij een darmoperatie is als de darmen, die weer aan elkaar aangesloten zijn, gaan lekken. Dit heet naadlekkage en komt helaas bij 5-10% van de darmoperaties voor. Als een naad gaat lekken is dit eigenlijk altijd binnen 8 dagen na de operatie. Daarna is de darm goed aan elkaar gegroeid en kan er in principe geen lekkage meer plaatsvinden. We denken dat de belangrijkste oorzaak van naadlekkage is dat de uiteinden van de darm die aan elkaar gehecht zijn door de chirurg niet goed genoeg doorbloed zijn. Bepaalde mensen hebben een verhoogd risico op naadlekkage, namelijk mensen met overgewicht, mannen en mensen die roken of COPD hebben. Als een naad lekt komt er ontlasting in de vrije buikholte en maken de bacteriën die daarbij vrijkomen het lichaam ernstig ziek. Er moet met spoed een tweede operatie plaatsvinden.
Hoe kun je je het beste voorbereiden op een darmoperatie?
Als je zelf in een goede conditie bent voordat je geopereerd wordt, heb je veel minder kans op het krijgen van complicaties en herstel je sneller.
Hoe kun je in de wachttijd voor een operatie je conditie verbeteren? Je moet in eerste instantie zorgen dat je bloedgehalte (hemoglobine) goed is. Doordat je steeds een beetje bloed (belangrijke bouwstof van bloed is ijzer) hebt verloren uit de darmkanker is bij de meeste mensen het bloedgehalte verlaagd voor de operatie. Als je meteen vraagt om een ijzerinfuus is er meestal voldoende tijd om het bloedgehalte een of twee punten te doen stijgen.
Hoe merk je dat je bloedgehalte te laag is?
Als je een trap oploopt merk je dat je sneller kortademig bent dan een half jaar geleden. Je bent ook sneller moe en het lijkt alsof je conditie slechter is dan een aantal maanden tevoren.
Het is bewezen dat je de paar weken voor de operatie onder begeleiding van bijvoorbeeld een fysiotherapeut of sportschool, grote verbetering kan bereiken qua conditie. Dit is dan ook een absolute aanrader om de kans complicaties zo klein mogelijk te houden.
Stoppen met roken is ook heel belangrijk. Door roken gaan de kleine haarvaatjes (kleinste bloedvaten) dicht staan en kan er geen zuurstof gebracht worden naar de wonden die zuurstof hard nodig hebben om goed te genezen. Dus is er bij mensen die blijven roken een sterk verhoogd risico op naadlekkage, longontsteking en een infectie van de wond.
